محمدجواد ظریف در تاریخ 17 دی ماه سال 1338، در یــک خــانواده مــذهبی ســنتی و نسبتاً ثروتمند در تهران متولد شد. پدر وی از تاجران امور نساجی بود. وی تحصـیلات ابتـدایی و متوسـطه خـود را از سال 1345 تا 1355 در دبسـتان و دبیرسـتان علـوی تهران گذراند ولی پیش از پایـان تحصـیلات دبیرسـتانی و بـه دلیـل شـرایط سیاسـی و امنیتـی در سال 1355 با ویزای دانشجویی بـرای ادامـه تحصــیل به ایالاتمتحده عزیمــت کــرد و از سال 1355 تا 1356 در کالج مقدماتی درو در ایالت سانفرانسیسکو در حال تحصیل بود.
در خــلال دوران دانشجویی، ظریف از فعــالان و مسؤولین انجمن اسـلامی دانشـجویان در امریکـا و کانـادا، دبیر تبلیغات از سال 1360 تا 1361، رابط شورا از سال 1362 تا 1364 و دبیر تشکیلات انجمن اسلامی دانشجویاناز سال 1364 تا 1365 بود.
راهیابی به وزارت امورخارجه
زمانی که ظریف آزمونهای جامع دکترایش را در سال 1364 در دنور گذراند، اداره مهاجرت ایالاتمتحده، ویزای او را باطل کرد. پس از این اتفاق وی به نیویورک رفته و در نمایندگی ایران مشغول به کار شد. وی طی سه سال بعد و از راه دور، تحصیلاتش را تکمیل کرد. در طول این مدت ظریف تواناییهای خود را برای دولت ایران ثابت کرد و اینچنین با حضور او در وزارت خارجه موافقت شد.
دیپلماتی که سربازیاش را در سازمان ملل گذارند
محمد جواد ظریف که پیش از دوران دانشگاه برای ادامه تحصیل به امریکا سفر کرده بود از 22 سالگی و در سال 1982 به نمایندگی ایران در سازمان ملل رفت و سربازی اش را به عنوان کارمند محلی دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل گذراند.
وی در سال 1988 همزمان با دریافت مدرک دکترای حقوق بینالملل به تهران فراخوانده شد و با کنارهگیری محمدجواد لاریجانی از معاونت بینالملل وزارت امور خارجه، مشاور وزیر در امور بینالملل شد و یک سال بعد به نیویورک بازگشت تا معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل شود. او در آخرین دور وزارت علیاکبر ولایتی به معاونت بینالملل وزارت امور خارجه رفت و 10 سال این معاونت را بر عهده داشت. او سپس دوباره به نیویورک بازگشت و این بار ظریف نماینده و سفیر ایران در سازمان ملل بود.
بازگشت به ایران
ظریف تا مدتی پس از انتخاب محمود احمدینژاد به عنوان رییسجمهور نیز در سمت نمایندگی ایران در سازمان ملل باقی بود. وی پس از عزل از این سمت به تهران بازگشت. وی در مردادماه سال 86 از سوی منوچهر متکی، وزیر امور خارجه وقت، به سمت دستیار ارشد وزیر منصوب شد و تا زمان معرفی به عنوان وزیر خارجه در دانشکده روابط بینالملل وزارت خارجه مشغول کار بوده است؛ اما مهمترین فعالیت محمدجواد ظریف که او را به دکتر حسن روحانی نزدیک میکند نقشی است که در مذاکرات هستهای سالهای 82 تا 84 ایفا کرد. ظریف در این مدت عملاً در کنار سیروس ناصری، ریاست تیم مذاکره کننده را بر عهده داشت. او از نظر سیاسی گرایش به حزب خاصی ندارد و مستقل است.
ظریف درباره دیپلمات شدنش چنین میگوید: من هم به صورت کاملاً اتفاقی و هم به دلیل تصمیم اداره مهاجرت، دیپلمات شدم. پس از گذشت پنج سال از گفته محمدجواد ظریف که دیگر قصد انجام کارهای دیپلماتیک را ندارد، در روز 13 مرداد 1392، دکتر روحانی، وی را به عنوان وزیر امور خارجه برای گرفتن رأی اعتماد به مجلس معرفی کرد. ظریف دارای 2 فرزند است که هر دو متأهل بوده و در ایران به کار مشغولند.
دشمن قابل احترام!
محمدجواد ظریف، از مشهورترین دیپلماتهای برجسته ایران به شمار میآید که سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد از 14 مرداد سال 1381 تا 5 تیر سال 1386 بود. وی دارای لیسانس و فوقلیسانس روابط بینالملل از دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو و دکترای حقوق و روابط بینالملل از دانشگاه دنور است. وی از سالهای 1386 تا 1389 دستیار ارشد وزیر وقت وزارت امور خارجه و در سال 1390 معاون بینالملل دانشگاه آزاد اسلامی بوده است.
به نظر میرسد رساترین و بهترین تعبیر درباره محمدجواد ظریف، تعبیری است که هنری کیسینجر، مشاور امنیت ملی سابق ایالاتمتحده آمریکا درباره وی داشته است. کیسینجر یک جلد از کتابی که چندی پیش نوشته است را به ظریف هدیه داده و در صفحه نخست آن نوشته است: تقدیم به دشمن قابل احترام، ظریف.